ჩხრეკა-ამოღება სისხლის სამართლის პროცესში

Abstract

წინამდებარე ნაშრომი შეეხება სისხლის სამართლის პროცესის ერთ-ერთ პრობლემურ საკითხს, კერძოდ, ჩხრეკა-ამოღებას, როგორც პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობის უფლების ერთ-ერთ ყველაზე შემზღუდველ საგამოძიებო მოქმედებას. ნაშრომის აქტუალურობა განპირობებულია იმით, რომ ჩხრეკა-ამოღების პროცესის ხარვეზიანმა საკანონმდებლო რეგულირებამ ან/და ამ საგამოძიებო მოქმედების ჩატარებაზე უფლებამოსილი ორგანოების მხრიდან არაკეთილსინდისიერმა საქმიანობამ შეიძლება რეალური საფრთხის ქვეშ დააყენოს ადამიანის უფლებების დაცულობის ხარისხი, რაც საბოლოო ჯამში საზოგადოების მხრიდან მართლმსაჯულების პროცესისადმი უნდობლობას გამოიწვევს. საყურადღებოა, რომ ნაშრომში გამოკვეთილი ზოგიერთი პრობლემური საკითხი ამ დრომდე არ გამხდარა აქტიური მსჯელობის საგანი, რაზეც მეტყველებს ამ საკითხებთან დაკავშირებით ქართულენოვანი სამეცნიერო ნაშრომების სიმწირე, (ფაქტობრივად, არც არსებობს ნაშრომში წამოჭრილ ზოგიერთ საკითხზე რაიმე ლიტერატურა). ვფიქრობ, რომ ნაშრომის აქტუალურობა, გარდა საკვლევი საგამოძიებო მოქმედების განსაკუთრებით მზღუდავი ბუნებისა, განპირობებულია იმითაც, რომ არ ეხება მრავალგზის განხილულ და აშკარა პრობლემებს. ნაშრომის მიზანია გამოკვეთოს ჩხრეკა-ამოღების მარეგულირებელ კანონმდებლობაში არსებული ხარვეზები, რაც კონსტიტუციით დაცულ ადამიანის უფლებებს უქმნის რეალურ საფრთხეს, ასევე გამოკვლეულ იქნეს ჩხრეკა-ამოღებასთან დაკავშირებული სასამართლო პრაქტიკის კანონშესაბამისობა, მითუმეტეს, როდესაც საქმე ეხება უზენაესი სასამართლოს მიერ დადგენილ პრაქტიკას, რომელიც სახელმძღვანელოა საერთო სასამართლოებისთვის. წინამდებარე ნაშრომი ასევე მიზნად ისახავს, გამოკვეთოს ის რისკები, რომელიც გამოძიების პროცესში შეიძლება წარმოიშვას და გაამახვილოს ყურადღება ამის ხელშემწყობ ფაქტორებზე. ნაშრომის მიზანია მკითხველს დაანახოს ის არათანასწორი მდგომარეობა, რომელშიც იმყოფება დაცვის მხარე მისი ინიციატივით ჩხრეკა-ამოღების ჩატარების დროს (ბრალდების მხარესთან შედარებით). ზემოაღნიშნული პრობლემების გამოკვეთის გზით, საბოლოო მიზანს წარმოადგენს შესაბამისი გამოსავლის ძიებით დროულად აღმოფხვრას არსებული ხარვეზები.