გაცვლითი კურსის დინამიკის მოდელირება

Abstract

ძირითად მაკროეკონომიკურ მაჩვენებლებთან ერთად, როგორებიცაა მშპ, ინფლაცია, საპროცენტო განაკვეთი და ა.შ. ქვეყნის ეკონომიკისათვის მნიშვნელოვანპარამეტრს წარმოადგენს გაცვლითი კურსი. შესაბამისად, გაცვლითი კურსისმოდელირება და პროგნოზირება საკმაოდ მნიშვნელოვანია ქვეყანაში არსებულიეკონომიკური სუბიექტებისათვის. ამასთან, აღსანიშნავია, რომ მისი მოკლევადიანიდინამიკის პროგნოზირება სცდება თუნდაც ყველაზე სრულყოფილი ეკონომიკურიანალიზის შესაძლებლობებს. მოცემული სამაგისტრო ნაშრომის მიზანს წარმოადგენსგაცვლითი კურსების თეორიული და ეკონომეტრიკული მოდელების ობიექტურობისშემოწმება საქართველოს მაგალითზე. ნაშრომში განხილულია ნომინალურ ეფექტურ გაცვლით კურსზე მოქმედიფაქტორების VAR მოდელი და შვიდი გაცვლითი კურსის VAR მოდელი. ასევე,გაცვლითი კურსების მოდელირების ექვსი განსხვავებული თეორიული მოდელი დასაქართველოს ეკონომიკის მონაცემების საფუძველზე ემპირიულად გამოკვლეული დაშეფასებულია შემთხვევითი ხეტიალისა და PPP მოდელის შედეგები შვიდი გაცვლითიკურსისათვის. აგებული მოდელების ანალიზის საფუძველზე შესაძლებელი გახდადაგვედგინა, რამდენად სამართლიანი და მიზანშეწონილია არსებული თეორიული თუპრაქტიკული მოდელებით საქართველოს ეკონომიკის დახასიათება. ნაშრომი შედგება შესავალის, სამი თავისა და დასკვნისგან. პირველ თავშიგანხილულია გაცვლით კურსებზე მოქმედი მაკროეკონომიკური დეტერმინანტები,მეორე თავში განხილულია გაცვლითი კურსების მოდელირების ხუთი განსხვავებულითეორიული მოდელის სახეები, ხოლო მესამე თავში განხილულია გაცვლითიკურსების ვოლატილობაზე მოქმედი ფაქტორების ანალიზი საქართველოს მაგალითზე. ამ თავში, ასევე, მოცემულია გაცვლითი კურსების მოდელების ემპირიული კვლევასაქართველოს ეკონომიკის მაგალითზე. ნაშრომის დასკვნით ნაწილში შეჯამებულიაჩატარებული კვლევის შედეგები.

With major macroeconomic indicators such as GDP, inflation, etc. The exchange rate is an important parameter for the country's economy. Consequently, the exchange rate forecast is quite important for the economic subjects in the country. In addition, it is noteworthy that forecasting its short-term dynamics is almost imposible even for the most comprehensive economic analysis capabilities. The aim of this master's thesis is to examine the objectivity of theoretical and econometric models of exchange rates on the example of Georgia. The paper discusses VAR model of main determinants of NEER and VAR model for seven different exchange rate. Furthermore, six different theoretical models of exchange rate dynamics and according to the economic data empirically researches and evaluates random walk and PPP models’ positive and negative results for seven currencies. According to current models analysis it became possible to find out how fair and appropriate it is for theoretical and practical models to be adjusted to review Georgian economy. The paper consists from introduction, three chapters and a conclusion. The first chapter discuss macroeconomic determinants of exchange rates, in the second section five models of exchange rates dynamics are reviewed. The third chapter provides overview of determinants of exchange rates volatility in Georgia and an empirical study of exchange rate dynamics models on the example of the Georgian economy. The last part of the paper summarizes the results of the research.