ვალდებულების შესრულების შეუძლებლობა და სახელშეკრულებო პასუხისმგებლობიდან გათავისუფლება

Abstract

Impossible to perform an obligation and release from contractual responsibility The Article reviews the notion of impossibility to prform an obligation, basic aspects, comparative analysis and also their condition in both continental and common law states and in Georgia. Here is considered all forms of impossibility of the performance: Objective and subjective impossibility of performance, long and temporary impossibility of performance, complete and partial impossibility of performance, natural and legal impossibility of performance, intial and further impossibility of performance, economic and ethnicity impossibility of performance. The article is presented when imopossible to performance an obligation, at what time the contactor`s exempted from contractual responsibility and at what time they are obliged to reimburse the damage. The work includes a brief historical overview of the origin and development of the impossibility of performance an obligation. Also attention is focused on one of the main principles of civil law, which is the principle of stable rotation of civil legal relations. In court practice often creating problems about release from liability, when is impossible to performance an obligation and on this issue will be introduced a decision of the Court of Appeal of Georgia, which will better illustrate this problem.

ნაშრომში მიმოხილულია ვალდებულების შესრულების შეუძლებლობის ცნება და მნიშვნელობა, ძირითადი ასპექტები, შედარებითი ანალიზი და აგრეთვე მათი მდგომარეობა როგორც კონტინენტურ, ისე საერთო სამართლის ქვეყნებსა და საქართველოში. განხილულია შესრულების შეუძლებლობის სახეები კერძოდ: შესრულების ობიექტური და სუბიექტური შეუძლებლობა, შესრულების ხანგრძლივი და დროებითი შეუძლებლობა, შესრულების სრული და ნაწილობრივი შეუძლებლობა, შესრულების ბუნებრივი და იურიდიული შეუძლებლობა, შესრულების საწყისი და შემდგომი შეუძლებლობა, შესრულების ეკონომიკური და ეთნიკრი შეუძლებლობა. მოცემულია ვალდებულების შესრულების შეუძლებლობის შემთხვევში, რა დროს ხდება კონტრაჰენტთა სახელშეკრულებო პასუხისმგებლობიდან გათავისუფლება და რა დროს ხდება მათვის მიყენეული ზიანის ანაზღაურების დაკისრება.ნაშრომი მოიცავს ვალდებულების შესრულების შეუძლებლობის წარმოშობის და განთვითარების მოკლე ისტორიულ მიმოხილვას და თუ, რა ადგილი უკავია მას სამოქალაქო სამართლის სისტემაში. ნაშრომში ყურადღება გამახვილებულია სამოქალაქო სამართლის ერთ-ერთ ძირითად პრინციპზე, რომელიც წარმოადგენს მთელი სამოქალაქო სამართლებრივი ურთიერთობების სტაბილური ბრუნვის პრინციპს. სასამართლო პრაქტიკაში ხშირად წამოიჭრება ვალდებულების შესრულების შეუძლებლობის გამო, პასუხისმგებლობისაგან გათავისუფლების პრობლემები და ამ საკითახთან დაკავშირებით წარმოდგენილ იქნება, საქართველოს სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ვალდებულების არაჯეროვანი შესრულების გამო პირაგასამტეხლოს დაკისრების თაობაზე, რომელიც უფრო უკეთ წარმოაჩენს აღნიშნულ პრობლემას.