უცხოური პირდაპირი ინვესტიციების სტრატეგიები და მათი ზეგავლენა მიმღები ქვეყნის ეკონომიკაზე

Abstract

FDI inflows into Georgia basically since 1994. its sectoral distribution is characterized by variation. consequently it is important to analyze the motivations of companies who invest capital V in national economy and to identify their impact on our economy in order to evaluate investment potential and to work out correct strategy for attraction of FDI. Thus, it is important to identify problems that arise in this specific area when we work out national economic policy that in its turn determines research problem actuality. Scientific novelty: - In dissertation we fundamentally analyzed theoretical fundamentals of foreign direct investment and those approaches that dominate in modern scientific literature. - we explained reasons that cause increase or decrease of FDI in specific years compared with previous year - we studied the determinants of FDI motivations. The effects of FDI are proved and explained with relevant arguments. - we substantiate the consistency of passed measures for attraction of FDI. - we prove by multiple regression analysis that some factors hinder FDI inflow and some factors stimulate FDI inflow in Georgia - we identified those factors on which positive affects on host country’s economics and business are dependent - effects of some FDI motivations are supported with evidence by usage of specific georgian firms.

საქართველოში უპი-ს შემოდინება ძირითადად 1994 წლიდან ხორციელდება. მისი დარგობრივი განაწილება ცვლილებებით ხასიათდებოდა. შესაბამისად, საინვესტიციო პოტენციალის შეფასებასა და უპი-ის მოზიდვასთან დაკავშირებით სწორი სტრატეგიის შესამუშავებლად მნიშვნელოვანია იმ კომპანიების მოტივაციის გაანალიზება, მათი ქვეყნის ეკონომიკაზე გავლენის დადგენა, რომლებიც ეროვნულ ეკონომიკაში აბანდებენ კაპიტალს. ამდენად, ამ კონკრეტულ სფეროში წამოჭრილი პრობლემების გამოვლენა მნიშვნელოვანია ეროვნული ეკონომიკური პოლიტიკის შემუშავებისას, რაც განსაზღვრავს საკვლევი პრობლემის აქტუალობას. სადისერტაციო ნაშრომის მეცნიერული სიახლეები: 1. სადისერტაციო ნაშრომში ფუნდამენტურად არის გაანალიზებული უცხოური პირდაპირი ინვესტიციების თეორიული საფუძვლები, ის მიდგომები, რომელიც დომინირებს თანამედროვე სამეცნიერო ლიტერატურაში; 2. შესწავლილია უცხოური პირდაპირი ინვესტიციების მოტივაციების დეტერმინანტები. უპი-ს ეფექტები დადასტურებულია და ახსნილია შესაბამისი არგუმენტებით; 3. დასაბუთებულია უცხოური პირდაპირი ინვესტიციების მოსაზიდად გატარებული ღონისძიებების შესაბამისობა; დასაბუთებულია, რომ ქვეყანაში განხორციელებული ცვლილებები მიზეზ შედეგობრივ კავშირშია უპის შემოდინებასთან. 4. მრავალფაქტორიანი კორელაციურ-რეგრესიული ანალიზის საფუძველზე დასაბუთებულია, რომ საქართველოში ზოგიერთი სტრატეგიული ფაქტორი, როგორც დადებითად და ასევე უარყოფითად აისახება უპის შემოდინებაზე. რეგრესიული ანალიზით გამოვლენილია საქართველოში უპის შემოდინების სტრატეგიული მოტივაციები. 5. მიმღებ ქვეყანაში გამოვლენილია ის ფაქტორები, რომლებიც განსაზღვრავს უცხოური პირდაპირი ინვესტიციების დადებით ზემოქმედებას რეციპიენტი ქვეყნის ეკონომიკასა და ბიზნესზე; ინდუქციის მეთოდით დამტკიცებულია, რომ უპის ზეგავლენა მიმღებ ქვეყანაზე ამ უკანასკნელის ეკონომიკურ და სოციალურ მახასიათებლებზეა დამოკიდებული. 6. დასაბუთებულია უპი-ს ზოგიერთი მოტივაციის ეფექტები კონკრეტული ფირმების მაგალითზე. 7. დისერტაციაში განხილულია უპი-ს მახასიათებლები და სტრატეგიული მოტივაციების ეფექტები, როგორც ზოგადად, ასევე საქართველოს მაგალითზე. გაანალიზებულია თითოეული მოტივაციის შემთხვევაში რა ქვემოტივაციები ასრულებს მნიშვნელოვან როლს უპი-ს მოზიდვაში. 8. უპი-ს განხორციელების მიზეზები, დადასტურებულია სტატისტიკური და ფაქტოლოგიური მონაცემების ანალიზის საფუძველზე.