საქართველოში თავშესაფრის მაძიებლებისა და საერთაშორისო დაცვის ქვეშ მყოფ პირთა ინტეგრაციის პოლიტიკის შეფასება

Abstract

During the past few years, specifically from 2014 till 2017, because of increased number of asylum seekers amendments to the legislation and implementation of integration measures became part of the government agenda. The aim of this study is to evaluate the effectiveness of integration policy of asylum seekers, refugees and humanitarian status holders, In the framework of the research, respective Georgian legislation, activities of integration centre and access to public services was analysed. Furthermore, the integration strategy implemented by the government was studied. Following three hypotheses were proposed: (1) Asylum seekers and people under international protection do not have full access to public services because of lack of information and language barrier which hampers communication with service providers; (2) Integration policy is less oriented on asylum seekers compared to people under international protection; (3) Integration strategy is based both on mainstreaming of beneficiaries into public services and specific measures. Document analysis and in-depth interviews were used for research methodology. Purposive sampling was used to identify asylum-seekers and persons under international protection as respondents. According to the study results, neither asylum seekers non persons under international protection have full access to public services because of language barrier and lack of information.

ბოლო წლების განმავლობაში, კონკრეტულად კი, 2014-2017 წლებში საქართველოში თავშესაფრის მაძიებელთა რაოდენობის გაზრდის გამო, რომელიც გამოწვეული იყო უკრაინასა და ახლო აღმოსავლეთში მიმდინარე შეიარაღებული კონფლიქტებით, დღის წესრიგში დადგა შესაბამისი საკანონმდებლო ცვლილებებისა და ინტეგრაციის მექანიზმების შემუშავების საჭიროება. წინამდებარე კვლევის ძირითად მიზანს წარმოადგენს საქართველოში მცხოვრები თავშესაფრის მაძიებელთა, ლტოლვილისა და ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირების ინტეგრაციის პოლიტიკის ეფექტურობის შეფასება. კვლევის ფარგლებში შესწავლილ იქნა საქართველოში არსებული სამართლებრივი ჩარჩო, საერთაშორისო დაცვის ქვეშ მყოფ პირთა ინტეგრაციის ცენტრის აქტივობები და სახელმწიფო მომსახურებებზე წვდომასთან დაკავშირებული საკითხები. ამასთანავე, გაანალიზებულ იქნა თუ ლტოლვილთა ინტეგრაციის რა ტიპის სტრატეგიას იყნებს სახელმწიფო. კვლევის საფუძველზე შემუშავდა სამი დაშვება: (1) თავშესაფრის მაძიებლები და საერთაშორისო დაცვის ქვეშ მყოფ პირები ვერ ახერხებენ სახელმწიფო მომსახურებებით სრულად სარგებლობას ინფორმაციის ნაკლებობისა და სერვისის მიმწოდებლებთან კომუნიკაციისას ენობრივი ბარიერის არსებობის გამო; (2) ინტეგრაციის პოლიტიკა საერთაშორისო დაცვის ქვეშ მყოფ პირებთან შედარებით ნაკლებად არის ორიენტირებული თავშესაფრის მაძიებლების ინტეგრაციაზე და (3) ლტოლვილთა ინტეგრაციის პოლიტიკის წარმართვისას სახელმწიფო იყენებს როგორც ინტეგრაციის ზომების მეინსტრიმინგის სტრატეგიას, ისე სპეციალურად ლტოლვილთათვის შემუშავებულ მიზნობრივ ზომებს. ნაშრომში დოკუმენტების ანალიზთან ერთად, გამოყენებულ იქნა სიღრმისეული ინტერვიუს მეთოდი. მიზნობრივი შერჩევის საფუძველზე შერჩეულ იქნენ საქართველოში მცხოვრები საერთაშორისო დაცვის ქვეშ მყოფი პირები და თავშესაფრის მაძიებლები. კვლევის შედეგად გამოვლინდა, რომ ინტეგრაციის პოლიტიკა ვერ უზრუნველყოფს საერთაშორისო დაცვის ქვეშ მყოფ პირთა ნატურალიზაციის შესაძლებლობების გაზრდას. ამასთანავე, დადგინდა, რომ როგორც თავშესაფრის მაძიებლებს ისე ლტოლვილისა და ჰუმანიტარული სტატუსის მქონე პირებს არ აქვთ სრული წვდომა სახელმწიფო მომსახურებებზე ენობრივი ბარიერისა და ინფორმაციის ნაკლებობის გამო.