რელიგიის თავისუფლების თანამედროვე სტანდარტი

Abstract

ადამიანის უფლებები საერთაშორისო ნორმებია, რომლებიც მოიცავენ ყველა სახელმწიფოს და დღეს მცხოვრებ ყველა ადამიანს. ისინი განმტკიცებულია არაერთი საერთაშორისო სამართლებრივი აქტით, ეროვნული კანონმდებლობით, რაც ხაზს უსვამს მათ მნიშვნელობას თითოეული ინდივიდისთვის და ზოგადად, ყოველი სახელმწიფოსთვის. ის ფაქტი, თუ როგორ, რა დოზითაა უზრუნველყოფილი უფლებების ქმედითობა, მათი რეალიზება და სარგებლობა სახელმწიფოში, პირდაპირ კავშირშია ქვეყნის დემოკრატიულობის ხარისხთან. რწმენის, აღმსარებლობისა და სინდისის თავისუფლება, ასევე წარმოადგენს იმ ფუნდამენტურ, ღირებულ უფლებას, რომელზედაც დგას სამართლებრივი, დემოკრატიული და პლურალისტური სახელმწიფოს იდეა. აღნიშნულ უფლებას უდიდესი წვლილი შეაქვს რელიგიური და საერთოდ, დემოკრატიული პლურალიზმის დამკვიდრებაში, რომლის გარეშეც წარმოუდგენელია საზოგადოებრივი მშვიდობა და ჰარმონია. გასული საუკუნეების განმავლობაში ქსენოფობიამ და შეუწყნარებლობამ, გარკვეულმა იდეოლოგიურმა წნეხმა და სხვადასხვა მსოფლმხედველობრივი დოქტრინების ადამიანებზე იძულებითმა თავსმოხვევამ, დიდი ზიანი მოუტანა არაერთ სახელმწიფოს. სწორედ ამიტომ, საერთაშორისო საზოგადოებამ კურსი აიღო ადამიანის უფლებათა დაცვის, ტოლერანტიზმის დამკვიდრებისა და ინტერკულტურული დიალოგის გაღრმავებისკენ. დღესდღეობით, იმ ფონზე, რომ უფრო და უფრო იზრდება დაპირისპირებები რელიგიური ნიშნის მოტივით, რომ ხშირად სწორედ რელიგია ხდება კონფლიქტების მიზეზი სხვადასხვა რელიგიურ ჯგუფებს შორის და რომ რელიგიური თემები საფრთხესთანაა დაკავშირებული, სწორედ ამიტომ არის ინტერესის ობიექტი რელიგიის თავისუფლების ფარგლების განსაზღვრა და მისი ქმედითობის უზრუნველყოფა ყოველი სახელმწიფოს პრიორიტეტი ვალდებულება. ანგარიშვალდებულება ადამიანის უფლებების დარღვევისთვის და მათი პატივისცემა გლობალური პრობლემაა. რელიგია უმეტეს შემთხვევაში ასოცირდება ძალადობრივ კონფლიქტებთან, რაც უარყოფითად აისახება სახელმწიფოს დემოკრატიულ, შემწყნარებლურ პოლიტიკაზე. რელიგიის განსაკუთრებული როლის გამო, ჰუმანური ღირებულებების დამკვიდრების პროცესში, თითოეულ ქვეყანას ეკისრება ვალდებულება ამ თავისუფლებათა დაცულობის სტრანდარტი შეუსაბამოს იმ საყოველთაო ნორმა-პრინციპებს, რომლებიც განმტკიცებულია არაერთი საყოველთაო, საერთაშორისო აქტით, მაგალითად, როგორებიცაა: „ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა ევროპული კონვენცია“, „საერთაშორისო პაქტი სამოქალაქო და პოლიტიკური უფლებების შესახებ“ და სხვა. რწმენის, აღმსარებლობისა და სინდისის თავისუფლება ქვაკუთხედია დემოკრატიული სამყაროსი, საწინდარია ყოველ საზოგადოებაში სამართლიანობისა და მშვიდობისა. მათი დაცვისთვის კი მნიშვენელოვანი პირობაა, როგორც სახელმწიფოს მიერ ქმედითი პოლიტიკური დემოკრატიის განხორციელება, ისე თითოეული ინდივიდის მიერ ადამიანის უფლებების გაცნობიერება და მათი პატივისცემა.