სომხეთ-საქართველოს 1918-1919 წლების ომი

Abstract

Georgian and Armenian nations have a centuries-long history of coexistence. For a long time there were always active, though not well adjusted relationships between them. An extensive study of these relationships is one of the main priorities of Georgian historiography. The main purpose of this Master thesis is, on the basis of an objective analysis and juxtapose of scientific literature and historical sources, to reveal the causes and outcomes of the Armenian-Georgian War of 1918-1919. The preconditions of the war did not appear at once; they had been gradually evolved for decades. In order to better understand the mentioned historical process the thesis has a proper study of the causes and results of the anti-state position taken by some Armenians in the last third part of the XVIIIth century towards the Kingdom of Kertl-Kakheti. The issue of deliberate occupation of Georgian territories by Armenians and their far-reaching plans are discussed as well.

ქართველ და სომეხ ერებს თანაარსებობის მრავალსაუკუნოვანი ისტორია აქვთ. ხანგრძლივი დროის მანძილზე მათ შორის ყოველთვის აქტიური, თუმცა არაერთგვაროვანი ურთიერთობები არსებობდა. ამ ურთიერთობების ღრმად, საფუძვლიანად შესწავლა, ქართული ისტორიოგრაფიის ერთ−ერთი პრიორიტეტული მიმართულებაა. წინამდებარე სამაგისტრო ნაშრომი მიზნად ისახავს, სამეცნიერო ლიტერატურისა და საისტორიო წყაროების ობიექტური ანალიზისა და ურთიერთშეჯერების საფუძველზე, გავაშუქოთ სომხეთ−საქართველოს 1918−1919 წლების ომის გამომწვევი მიზეზები, მიმდინარეობა და საბოლოო შედეგები. აღნიშნული ომის წინაპირობები არ გაჩენილა ერთბაშად, ისინი თანდათან მომწიფდნენ ათწლეულების მანძილზე. არსებული ვითარების უკეთ გააზრების მიზნით, ნაშრომში სათანადო ადგილი აქვს დათმობილი XVIII საუკუნის უკანასკნელ მესამედში სომეხთა გარკვეული წრეების მიერ ქართლ−კახეთის სამეფოს მიმართ დაკავებული ანტისახელმწიფოებრივი პოზიციის მიზეზებისა და შედეგების გაშუქებას. განხილულია, აგრეთვე, სომხების მხრიდან საქართველოს ტერიტორიების მიზანმიმართული კოლონიზაციის საკითხი და მათი შორს მიმავალი გეგმები.