საარბიტრაჟო გადაწყვეტილების ცნობა-აღსრულებასთან დაკავშირებული სამართლებრივი საკითხები

Abstract

Arbitration, as an alternative way of dispute resolution, has taken an important role in the world. It is no longer a novelty for anyone the fact, that disputes in court are associated with protracted litigations, negative emotions, large material costs, and often, adverse outcomes. Arbitration has become an inseparable part of a business, which needs a quick, flexible, less costly, confidential means of dispute resolution. However, it is necessary to study and analyze the problems and shortcomings that exist in today’s Georgian reality concerning arbitration. The present paper deals with such an important stage of arbitration proceedings as the recognition and enforcement of arbitral awards, it discusses the legal issues regarding this process, the grounds for refusal of recognition and enforcement, including non-compliance with public order. There is no unified notion of the public order, which often becomes the basis for the court to interfere with the content of an arbitral award. The paper also examines important and interesting issues of judicial practice in relation to the grounds for rejection of recognition and enforcement of arbitral awards, citing examples of several foreign countries. The paper includes an annotation, a table of contents, an introduction, a major topic consisting of chapters and subchapters, a conclusion, and a bibliography.

არბიტრაჟმა, როგორც დავის ალტერნატიული გადაწყვეტის საშუალებამ, მნიშვნელოვანი ადგილი დაიმკვიდრა მთელს მსოფლიოში. არავისთვის სიახლეს აღარ წარმოადგენს ის ფაქტი, რომ სასამართლოში დავა ასოცირდება გაჭიანურებულ სასამართლო პროცესებთან, უარყოფით ემოციებთან, დიდ მატერიალურ დანახარჯებთან, ხშირ შემთხვევაში, არასასურველ შედეგთან. არბიტრაჟი განუყოფელი ნაწილი გახდა ბიზნესის, რომელსაც სჭირდება სწრაფი, მოქნილი, ნაკლებ ხარჯიანი, კონფიდენციალურობის დაცვით გარანტირებული დავის გადაწყვეტის საშუალება. თუმცა აუცილებელია შესწავლილი და გაანაზილებული იქნეს ის პრობლემები და ხარვეზები, რაც დღევანდელ ქართულ რეალობაში დგას არბიტრაჟთან მიმართებაში. წინამდებარე ნაშრომი ეხება საარბიტრაჟო წარმოების ისეთი მნიშვნელოვან ეტაპს, როგორიც არის საარბიტრაჟო გადაწყვეტილების ცნობა და აღსრულება, საუბარია ამ პროცესთან დაკავშირებულ სამართლებრივ საკითხებზე, განხილულია ცნობასა და აღსრულებაზე უარის თქმის საფუძვლები, მათ შორისაა, წინააღმდეგობა საჯარო წესრიგთან. საჯარო წესრიგის ერთიანი ცნება არ არსებობს, რაც ხშირად ხდება სასამართლოს მხრიდან საარბიტრაჟო გადაწყვეტილების შინაარსში ჩარევის საფუძველი. ნაშრომში ასევე განხილულია სასამართლო პრაქტიკაში არსებული მნიშვნელოვანი და საინტერესო საკითხები საარბიტრაჟო გადაწყვეტილების ცნობასა და აღსრულებაზე უარის თქმის საფუძვლებთან დაკავშირებით, მოყვანილია რამდენიმე უცხო ქვეყნის მაგალითი. ნაშრომი მოიცავს ანოტაციას, სარჩევს, შესავალს, ძირითად თემას, რომელიც შედგება თავებისა და ქვეთავებისაგან, დასკვნას და გამოყენებული ლიტერატურის ჩამონათვალს.