სამოხელეო დანაშაულის (სსკ-ის 332-333 მუხლები) მტკიცებულებათა სტანდარტის სამართლებრივი ანალიზი ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოსა და ქართულ მართლმსაჯულებაში

Abstract

The dissertation work refers to the main cornerstone of the criminal process – evidence and its standards concerning the official misconduct. Within the scope of the work, the study was conducted on official misconducts for the first time, which has covered both the monuments of secular and religious law of Georgia and other countries of the world. The particular attention was paid to the recordings of ancient law monuments, which were regulating the principles of penalization of criminal acts such as abusing of official powers and exceeding official powers. Also, these recordings were defining the types of sentences and the size of penalty for abovementioned crimes. The work analyzes the concept and the importance of an official misconduct according to different phases of human development, on examples of different countries from Europe and Asia. Author also provides the specific analyses, classifications and describes methods of combatting on the basis of existing historical sources. Historical-legal research has been held concerning the crime evidence and therefore analyzes were made on the minimum standards of the totality of evidence, based on which judges of different countries delivered justice.

სადისერტაციო ნაშრომი ეხება სისხლის სამართლის პროცესის მთავარ ქვაკუთხედს - მტკიცებულებას და მის სტანდარტს სამოხელეო დანაშაულთან მიმართებით. ნაშრომის ფარგლებში, სამოხელეო დანაშაულის კუთხით, პირველად იქნა ჩატარებული კვლევა, რომელმაც მოიცვა, როგორც ქართული, ისე მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნის საერო და რელიგიური სამართლის ძეგლები. განსაკუთრებული ყურადღება გამახვილებული იქნა უძველესი სამართლის ძეგლების იმ ჩანაწერებზე, რომლებიც არეგულირებდნენ სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტებასა და ამგვარის ბოროტად გამოყენების დასჯადობას და სასჯელის ზომას. ნაშრომში გაანალიზებულია სამოხელეო დანაშაულის ცნება და მნიშვნელობა კაცობრიობის განვითარების სხვადასხვა ეტაპის მიხედვით ევროპისა და აზიის ქვეყნების მაგალითებზე. წარმოდგენილია მათი ანალიზი, კლასიფიკაცია და აღწერილია მათთან ბრძოლის მეთოდები ისტორიულ წყაროებზე დაყრდნობით. ნაშრომში ისტორიულ-სამართლებრივი კვლევა განხორციელებულია, ასევე, დანაშაულის მტკიცებულებებთან მიმართებით და გაანალიზებულია მტკიცებულებათა ერთობლიობის ის მინიმალური სტანდარტები, რომელთაც ეყრდნობოდნენ სხვადასხვა ქვეყნაში მოსამართლეები გადაწყვეტილების გამოტანისას. კვლევის ფარგლებში განხორციელებულია სამოხელეო დანაშაულში ცრუ დასმენის ისტორიულ-სამართლებრივი ანალიზი. განხილულია კონკრეტული პრაქტიკული მაგალითები, რომელთა სამართლებრივი ანალიზისას ნაშრომში დაფიქსირებულია პოზიცია, რომ სამოხელეო დანაშაულში ცრუ დასმენისას დანაშაულის ობიექტად უნდა მოიაზრებოდეს არა მხოლოდ მართლმსაჯულების განხორციელების ინტერესი, ადამიანის თავისუფლება, მისი პატივი და ღირსება, არამედ სახელმწიფოს კანონიერი ინტერესიც. კვლევაში, ცრუ დასმენასთან ერთად, გაანალიზებულია ცილისწამების, როგორც დანაშაულის, დასჯადობის მიზანშეწონილობის საკითხი და ამ კუთხით წარმოდგენილია მთელ რიგ საკანონმდებლო ცვლილებათა გასატარებლად საჭირო არგუმენტირებული რეკომენდაციები.