მოქალაქეთა ჩართულობის ბარიერები საქართველოს ადგილობრივ თვითმმართველობებში

Abstract

The present thesis aims to reveal the barriers to citizens’ participation in the local selfgovernance. It includes the attitudes of local authorities, NGOs and civil society representatives

about participatory barriers. Citizens’ involvement in the management process has a significant

impact

on the development of democratic processes. The mechanism of participation brings closer the public and the government, and at the time gives opportunity to the society to have influence on the decisions of elected or appointed persons, to determine priorities, and to require accountability and responsibility. Governance based on the contribution creates source of information, knowledge and experience that facilitates disposal of existing resources in accordance with public interests. Despite the fact that final decisions are taken by the authorities, citizens deliver their opinions, alternatives and directions to local institutions through dialogue. Partnership between the local population and the local authorities makes decisions more open and transparent, which ensures efficient work of self-government and legitimacy of its policies. Nowadays, the level of involvement of citizens in the local selfgovernance of Georgia is very low, which is due to various barriers. The purpose of this study is

to

find out the barriers of participation. The Master’s Thesis is based on the synthesis of qualitative and quantitative research. By 200 persons were interviewed by quantitative research method (semi-structured questionnaire), and 14 persons were interviewed by qualitative research method (in-depth interview), in total 214 respondents were interviewed. The study area was the city of Mtskheta and the self-governing city Rustavi. The main focus is made on the forms of citizens' engagement, participatory barriers, as well as on the existing practice of participation and assessment of the legislative base of Georgia. According to the survey results, the self-governance does not have the proper power to ensure participation of the population. Barriers to citizens' involvement are mainly related to low level of awareness and education. The difficulties in the direction of participation are also caused due to the shortcomings in the legislative database. It was established that administrators and civil society members have no political will to participate in the process of policy development. In order to legitimate the decisions taken by elected bodies, the active participation of the public is important. The effective governance is achieved by three-dimensional dynamics between local authorities, NGOs and population. This work may be interesting for people who are interested in the engagement barriers.

აღნიშნული ნაშრომი მიზნად ისახავს ადგილობრივ თვითმმართველობაში მოქალაქეთა ჩართულობის ბარიერების გამოვლენას. მასში წარმოდგენილია ადგილობრივი ხელისუფლების, არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლების დამოკიდებულებები თანამონაწილეობის ბარიერების შესახებ. მართვის პროცესში მოქალაქეთა ჩართულობა მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს დემოკრატიული პროცესების განვითარებაზე. მონაწილეობის მექანიზმები მოსახლეობასა და ხელისუფლებას აახლოებს, ამასთანავე, საზოგადოებას შესაძლებლობას აძლევს, გავლენა იქონიოს არჩეული ან დანიშნული პირების გადაწყვეტილებებზე, განსაზღვროს პრიორიტეტები, მოითხოვოს ანგარიშვალდებულება და პასუხისმგებლობა. თანამონაწილეობაზე დაფუძნებული მმართველობა ქმნის ინფორმაციის, ცოდნისა და გამოცდილების წყაროს, რაც ხელს უწყობს არსებული რესურსების საჯარო ინტერესების შესაბამისად განკარგვას. მიუხედავად იმისა, რომ საბოლოო გადაწყვეტილებებს ხელისუფლების ორგანოები იღებენ, მოქალაქეები დიალოგის საშუალებით ადგილობრივ ინსტიტუტებს საკუთარ მოსაზრებებს, ალტერნატივებსა და მიმართულებებს აწვდიან. მოსახლეობასა და ადგილობრივ ხელისუფლებას შორის პარტნიორული ურთიერთობა კი გადაწყვეტილებებს ღიასა და გამჭვირვალეს ხდის, რაც თვითმმართველობის ეფექტურ მუშაობას და მის მიერ განხორციელებული პოლიტიკის ლეგიტიმაციას უზრუნველყოფს. დღესდღეობით, საქართველოს ადგილობრივ თვითმმართველობაში მოქალაქეთა ჩართულობის დონე ძალიან დაბალია, ეს სხვადასხვა ბარიერითაა განპირობებული. მოცემული კვლევის მიზანი სწორედ თანამონაწილეობის ბარიერების აღმოჩენაა. სამაგისტრო ნაშრომი ეფუძნება თვისებრივი და რაოდენობრივი კვლევის სინთეზს. რაოდენობრივი კვლევის მეთოდით (ნახევრად სტრუქტურირებული კითხვარი) გამოიკითხა 200, თვისებრივი კვლევის მეთოდით (სიღრმისეული ინტერვიუ) კი - 14 ადამიანი. სულ გამოიკითხა 214 რესპონდენტი. საკვლევ არეალს წარმოადგენდა ქალაქი მცხეთა და თვითმმართველი ქალაქი რუსთავი. ნაშრომში ძირითადი აქცენტი გაკეთებულია: მოქალაქეთა ჩართულობის ფორმებზე, მონაწილეობის ბარიერებზე, ასევე თანამონაწილეობის არსებული პრაქტიკისა და საქართველოს საკანონმდებლო ბაზის შეფასებაზე. კვლევის შედეგების თანახმად, თვითმმართველობას სათანადო ძალაუფლება არ გააჩნია მოსახლეობის მონაწილეობის უზრუნველსაყოფად. მოქალაქეთა ჩართულობის ბარიერები ძირითადად დაკავშირებულია ინფორმირებულობისა და განათლების დაბალ დონესთან. თანამონაწილეობის მიმართულებით სირთულეებს ქმნის საკანონმდებლო ბაზაში არსებული ხარვეზებიც. დადგინდა, რომ ადმინისტრატორებსა და სამოქალაქო საზოგადოების წევრებს არ აქვთ პოლიტიკური ნება ადგილობრივმა მოსახლეობამ მონაწილეობა მიიღოს პოლიტიკის შემუშავების პროცესში. იმისათვის, რომ არჩეული ორგანოების მიერ მიღებული გადაწყვეტილებები ლეგიტიმიური იყოს მნიშვნელოვანია საზოგადოების აქტიური მონაწილეობა. ეფექტური მმართველობა მიიღწევა სამგანზომილებიანი დინამიკით ადგილობრივ ხელისუფლებას, არასამთავრობო ორგანიზაციებსა და მოსახლეობას შორის. მოცემული ნაშრომი შესაძლოა საინტერესო აღმოჩნდეს მოქალაქეთა ჩართულობის ბარიერებით დაინტერესებული პირებისათვის.