რუსეთის ქმედებები მოსაზღვრე სახელმწიფოების ნატო-ში ინტეგრაციის პერსპექტივების საპასუხოდ: ბალტიის ქვეყნებისა და საქართველო-უკრაინის ქეისები

Abstract

This research examines the actions of the Russian Federation in response to the prospects of integration of neighboring countries into NATO, and aims at presenting a possible reason why the Kremlin has not used military force in response to Baltic States NATO membership; or to prevent this process. There is a lot of literature on Moscow's aggression against Georgia and Ukraine, but no one has ever answered the question of why the integration of Baltic States into NATO countered no aggressive actions from the Kremlin’s perspective. Moreover, none of the researchers have ever compared these states in this regard. For the purposes of the research, qualitative research methods have been used. The hypothesis has been tested based on the theory of realism and the thesis of the Swedish researcher Svante Cornell. He argued that the existence of autonomous formations in the countries increases risk of third parties interference. Conclusion states that the autonomous units in Georgia and Ukraine were used by the Kremlin as tools to facilitate internal conflicts and to legitimize its aggressive actions/involvement. As a rule, Russia appeals to nationalist narrative in the autonomous regions, raising hostility between ethnic minorities and the rest of the population. In light of absence of automous entities in the Baltic Region, the Kremlin considered it unprofitable to mobilize ethnic Russian/Russian-speaking groups in the Baltic States.

წინამდებარე ნაშრომი მიმოიხილავს რუსეთის ფედერაციის ქმედებებს მოსაზღვრე სახელმწიფოების ნატო-ში ინტეგრაციის პერსპექტივების საპასუხოდ და მიზნად ისახავს, წარმოადგინოს შესაძლო მიზეზი იმისა, თუ რატომ არ გამოიყენა კრემლმა სამხედრო ძალა ბალტიის ქვეყნების ნატო-ში გაწევრიანების საპასუხოდ ან ამ პროცესის აღკვეთის მიზნით. საქართველოსა და უკრაინის წინააღმდეგ მოსკოვის მიერ განხორციელებულ აგრესიაზე საკმაოდ ბევრი ლიტერატურაა დაწერილი, თუმცა არ დასმულა საკითხი იმასთან დაკავშირებით, თუ რატომ დატოვა ბალტიის ქვეყნების ნატო-ში ინტეგრაცია რუსეთმა უპასუხოდ. მით უმეტეს, არც ერთ მკვლევარს არ შეუდარებია ეს სახელმწიფოები ერთმანეთთან ამ კუთხით. ნაშრომის მიზნების მისაღწევად გამოყენებულია თვისებრივი კვლევის მეთოდები. იგულისხმება შემთხვევების შედარებითი ანალიზი, ხოლო საკვლევი კითხვისა და ჰიპოთეზის ახსნა ეფუძნება რეალიზმის თეორიულ სკოლასა და შვედი მკვლევარის, სვანტე კორნელის თეზისს, რომლის მიხედვით, ქვეყანაში ავტონომიური წარმონაქმნების არსებობა ზრდის მესამე მხარის ჩარევის რისკს. კვლევის შედეგად დადასტურდა, რომ საქართველოსა და უკრაინაში ავტონომიური ერთეულების არსებობა კრემლის მხრიდან გამოყენებული იყო შიდა კონფლიქტების ხელშემწყობ და მისი აგრესიული ქმედებების ლეგიტიმაციის მექანიზმად. როგორც წესი, რუსეთი ავტონომიურ რეგიონებში აპელირებს ნაციონალისტური ნარატივით, აღვივებს შუღლსა და მტრობას ეთნიკურ უმცირესობასა და უმრავლესობას შორის. ხოლო ავტონომიური წარმონაქმნის არარსებობის პირობებში ბალტიის ქვეყნებში ეთნიკურად რუსი მოსახლეობის/რუსულენოვანი ჯგუფების მობილიზება ცენტრალური ხელისუფლების წინააღმდეგ კრემლმა არამომგებიანად ჩათვალა.