კონსტიტუციის გადასინჯვის ქართული მოდელის სამართლებრივი ანალიზი

Abstract

„კონსტიტუცია წარმოადგენს ქვეყნის ძირითად კანონს“, მიუხედავად აღნიშნული ფრაზის ტრაფარეტულობისა, იგი უცვლელ რეალობას წამოადგენს, რომელსაც ვერსად გავექცევით. კონსტიტუციის გადასინჯვა თავისი არსით გულისხმობს ქვეყნის ძირითად კანონში ცვლილებების შეტანას. მსოფლიოს ქვეყნების სახელმწიფო მოწყობა და უმაღლესი სახელმწიფო ორგანოების ფუნქციები და აღნიშნულ ორგანოებს შორის ურთიერთდამოკიდებულების საკითხი, მეტწილად, იდენტიფიცირებულია მათს კონსტიტუციებში, სწორედ ამ დოკუმენტით ხდება ადამიანის ძირითად უფლებათა და თავისუფლებათა რეგლამენტირება. შესაბამისად, მას სასიცოცხლო როლი ეკისრება სახელმწიფოს ფუნქციონირებაში. მიუხედავად იმისა, რომ კონსტიტუცია წარმოადგენს სახელმწიფოს ქვაკუთხედს, იგი არ განიხილება აბსოლუტურად მყარ და უცვლელ მოცემულობად. კონსტიტუცია სოციალური, პოლიტიკური და სამართლებრივი დოკუმენტია, რომელიც, როგორც წესი, უნდა შეესაბამებოდეს ქვეყანაში არსებულ რეალობას, სოციალურ ფონსა და გარემოს, გარკვეულწილად, მორგებული უნდა იყოს კონკრეტული საზოგადოებისა თუ სახელმწიფოს თავისებურებებზე. კონსტიტუცია ცოცხალი ორგანიზმია და, თითოეულ თაობას გააჩნია უფლება, ცხოვრობდეს საკუთარი განვითარების, წესებისა და შეხედულების შესაბამისად, საზოგადოების თითოეულ წევრს გააჩნია უფლება საკონსტიტუციო ცვლილებების განხორციელებისა. ამავდროულად, ხშირ შემთხვევაში, აგრეთვე საზოგადოების განვითარების კვალდაკვალ, გამოიკვეთება კონსტიტუციების ისტორიული ხარვეზები და, შესაძლებელია, სწორედ წარსული გამოცდილებით იყოს ნაკარნახევი ცვლილებები. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, კონსტიტუციური ცვლილებების განხორციელება ხშირად აუცილებელი პროცესიც კი გახლავთ.