ინდივიდუალური მახასიათებლების მიმართება ფსიქოლოგიური კარგად ყოფნის განცდასთან: პატიების მედიაციური როლი

Abstract

Plenty of research has studied the association between individual differences and psychological well-being, although there are few studies that examine PWB in relationship with both: basic personality traits and less stable characteristics that can be trained though practice. Also, there is lack of research on PWB predictors in adolescents. In the given study we examined relationship between PWB (Diener & Biswas-Diener, 2009) and individual differences: “Big Five” ( Gosling, Rentfrow, & Swann, 2003), Emotional Intelligence (Petrides, 2009; Georgian version of: Martskvishvili et all, 2013), and Character Strengths (McGrath, 2017). We also observed the mediation effect of forgiveness (Berry et al., 2005) on this association. Participants were 171 adolescents aged 12-18 (M=14.6, SD=1.8) whose at least one parent has been emigrated abroad. The obtained data has been analysed with correlation, standard multiple regression and mediation analysis. The results showed that personality traits of extraversion, agreeableness and conscientiousness are predicting PWB, while form character strengths optimism, wisdom and transcendence are the predictors. EI also has the important predictive value for PWB, especially the scale of well-being. After controlling for EI and character strengths, personality traits lost their predictive significance. The results also indicated that forgiveness partially mediates the association between EI and PWB.

მიუხედავად იმისა, რომ უკვე მრავალი კვლევა დაგროვდა კარგად ყოფნასა და ინდივიდუალურ თავისებურებებზე, იშვიათია კვლევები, სადაც ფსიქოლოგიურ კარგად ყოფნასთან მიმართებაში შესწავლილია ერთდროულად პიროვნების შედარებით მყარი, სტაბილური ნიშნები და განვითარებადი, დასწავლადი მახასიათებლები. ასევე, ნაკლებადაა ნაკვლევი კარგად ყოფნის განმსაზღვრელი ფაქტორები მოზარდებში. წინამდებარე ნაშრომში, ვიკვლიეთ არის თუ არა კავშირი ინდივიდუალურ მახასიათებლებსა (პიროვნების ნიშნები, ემოციური ინტელექტი და ხასიათის სიმტკიცეები) და ფსიქოლოგიურ კარგად ყოფნას შორის და აქვს თუ არა ამ კავშირზე მედიაციური გავლენა პატიების უნარს. კვლევაში მონაწილეობას იღებდა 12-18 წლის (M=14.6, SD=1.8) 171 მოზარდი, რომელთა ერთი ან ორივე მშობელი საზღვარგარეთაა ემიგრირებული. მიღებული მონაცემები დამუშავდა კორელაციური, სტანდარტული მრავლობითი რეგრესიული და მედიაციური ანალიზით. შედეგებმა აჩვენა, რომ დიდი ხუთეულიდან ფსიქოლოგიური კარგად ყოფნის პრედიქტორებია ექსტრავერსია, კეთილსინდისიერება და კეთილგანწყობა, ხასიათის სიმტკიცეებიდან კი ოპტიმიზმი, სიბრძნე და ტრანსცედენტურობა. ფსიქოლოგიური კარგად ყოფნის მნიშვნელოვანი პრედიქტორია ემოციური ინტელექტის კარგად ყოფნის ფაქტორი. საგულისხმოა, რომ ემოციური ინტელექტის და ხასიათის სიმტკიცეების გაკონტროლებისას, პიროვნული ნიშნები კარგავს პრედიქტულ ღირებულებას. კვლევაში ასევე დადასტურდა, რომ პატიება ასრულებს მედიატორის როლს ემოციური ინტელექტისა და ფსიქოლოგიური კარგად ყოფნის კავშირში. კვლევამ გამოკვეთა მოზარდის ფსიქოლოგიური კარგად ყოფნის ის პრედიქტორები, რომლებიც გავარჯიშებადი და დასწავლადია თერაპიულ თუ საგანმანათლებლო პროცესში.