ევროპელი მოგზაურები და მათი ცნობები შიდა ქართლის შესახებ

Abstract

ნაშრომში შესწავლილია XVIII საუკუნის ბოლოსა და XIX საუკუნის პირველი მეოთხედის იმ ევროპელ მოგზაურთა ცნობები შიდა ქართლის შესახებ, რომლებმაც საქართველოში იმოგზაურეს. მათ მნიშვნელოვანი ინფორმაცია დაგვიტოვეს შიდა ქართლის გეოგრაფიული გარემოს, მოსახლეობის სოციალური სტრუქტურის, მათი ადათ-წესების, სათავადო საგვარეულოების, ბუნებრივი რესურსების, ფლორისა თუ ფაუნის შესახებ და სხვ. ნაშრომი ანოტაციის, შესავლისა და დასკვნის გარდა, ხუთი თავისაგან შედგება, თითოეული თავი თითოეულ მოგზაურს ეძღვნება (ერთვის გამოყენებული ლიტერატურის ნუსხა). პირველ რიგში წარმოჩენილია მოგზაურთა (იაკობ რაინეგსი, ედუარდ აიხვალდი, იოჰან გიულდენშტედტი, ჟაკ ფრანსუა გამბა, ბერნარ როტიე) პორტრეტული შტრიხები, აღწერილია რა წინაპირობები უძღოდა მათი მოგზაურობის დაგეგმვასა და განხორციელებას. ძირითადი ნაწილი ეთმობა შესაწავლად შერჩეული ევროპელი მოგზაურების ცნობებს შიდა ქართლის შესახებ. ევროპელ მოგზაურთა ცნობები მნიშვნელოვანი პირველწყაროა შიდა ქართლის ისტორიის შესასწავლად. მათი ცნობების სანდოობას ზრდის ის გარემოება, რომ ისინი ხშირად აღწერილი ამბების თვითმხილველნი არიან. არც თუ იშვიათად დასახელებული ავტორების მიერ გაშუქებული მოვლენები სუბიექტივიზმის ნიშნებსაც შეიცავს. უცხოელ მოგზაურთა ნაწერების შეჯერება სხვა წყაროებთან გვაძლევს საშუალებას უფრო ზუსტად აღვადგინოთ ჩვენთვის საინტერესო ეპოქის სინამდვილე შიდა ქართლში. ნაშრომი ემყარება განსახილველ ავტორთა გამოქვეყნებულ ტექსტებსა და სამეცნიერო ლიტერატურის ანალიზს.

This paper studies the information of Shida Kartli European travelers of the end of the XVIII century and the first quarter of the XIX century who traveled to Georgia. They left us important information including the geographical environment of Shida Kartli, the social structure of the population, their customs, noble ancestors, natural resources, flora and fauna, etc. In addition to the annotation, introduction and conclusion, the paper consists of five chapters, each chapter dedicated to each traveler (attached list of references). First of all, short biographical portraits of the named authors (Jacob Rainegs, Eduard Aichwald, Johann Guldenstedt, Jacques François Gamba and Bernard Rotier) are presented with characteristic features, they describe the preconditions that guided the planning and implementation of their trip. The main part is dedicated to the information of European travelers selected for study about Shida Kartli. The information of German and French travelers is an important first source for studying the history of Shida Kartli, to clarify specific facts and events. The credibility of their information is enhanced by the fact that they are often eyewitnesses to the stories described. The events covered by not infrequently named authors also contain signs of subjectivism. Comparing the information recorded by foreign travelers with the data of other sources allows us to more accurately reconstruct the epoch of interest to us and its reality in Shida Kartli. The master thesis is based on the published texts of the authors under review and the analysis of special scientific literature.