მოქალაქეთა ჩართულობა მართლმსაჯულების პროცესში. სასამართლო მეგობრის ინსტიტუტი.

Abstract

The institution of “the friend of the court” is a new concept for Georgian criminal law. The aim of the institution is to give people or other groups who are interested in the case of the trial but do not belong to either side the chance to present their arguments in court and participate in the trial process. The aim of this institution is to make a positive impact on the verdict of the court in order to improve its quality. The topic of the research is to involve citizens in the trial process in order to show that any individual, field specialist, scientist, representative of an NGO, etc. can become “the friend of the court”. The paper focuses on the legal status of the “friend of the court” as a particular participant in the trial process. While observing the issue, we have used a complex approach, as well as legal, comparative-legal, historic, problem-theoretical, formal-logical, systematic methods, methods of analysis and synthesis. The novelty of the research is that the aim of the written statement must be not supporting either side but helping the court. The actuality of the paper is to protect human rights and freedoms, equality before the law and struggle against discrimination.

„სასამართლოს მეგობრის“ ინსტიტუტი წარმოადგენს სიახლეს ქართულ სისხლის საპროცესო სამართალისათვის. „სასამართლოს მეგობრის“ — ინსტიტუტის მიზანია, რომ პირს ან სხვა ჯგუფს, რომელთა ინტერესების სფეროში შედის სასამართლოში განსახილველი საკითხი, მაგრამ ის არ არის რომელიმე მხარე, შეგეძლოს სასამართლოს თავისი არგუმენტების წარდგენა და პროცესში უშუალოდ ჩართვა. ამ ინსტიტუტის ამოცანაა დადებითი გავლენა მოახდინოს სასამართლოს გადაწყვეტილებას ხარისხის ამაღლებაზე, რადგან სასამართლო უფრო მეტ წყაროს ეყრდნობა. თემის კვლევის საგანია მოქალაქეების ჩართულობა სასამართლო პროცესში, რომ „სასამართლოს მეგობარი“ შეიძლება იყოს ნებისმიერი კერძო პირი, სხვადასხვა დარგის სპეციალისტი, მეცნიერი, არასამთავრობო ორგანიზაციის წარმომადგენელი და ა.შ. მოცემული ნაშრომის ობიექტია „სასამართლოს მეგობრის“ სამართლებრივი სტატუსის განსაკუთრებულობა, როგორც პროცესის მონაწილის. საკითხის განხილვისას მიღებული იყო კომპლექსური მიდგომა შესასწავლი პრობლემის განხილვისას. გამოყენებული იყო სამართლებრივი, შედარებით-სამართლებრივი, ისტორიული, პრობლემურ-თეორიული, ფორმალური-ლოგიკური, სისტემური მეთოდი, ანალიზის და სინთეზის მეთოდი. სიახლს წარმოადგენს ის რომ „წერილობით მოსაზრების წარდგენის მიზანი უნდა იყოს არა პროცესის რომელიმე მონაწილის მხარდაჭერა, არამედ იგი უნდა დაეხმაროს სასამართლოს. თემის აქტუალობა — ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვა, კანონის წინაშე თანასწორობა და დისკრიმინაციის აღმოფხრისათვის ბრძოლა.