მდინარე ტანას წყლიანობის თანამედროვე რეჟიმის შეფასება წყალსამეურნეო გამოყენებისთვის

Abstract

Georgia is a rich country with its water resources, but its resources are unevenly distributed and the current trends of usage suggest that quantity, quality and availability of water will be an important component for sustainable development in the nearest future. Furthermore, there is no water resources governance system for basins in Georgia and existing problems are multidiscipline involving number of sectors and stakeholders. Within the framework of the association agreement between Georgia and the European Union, Georgia is obliged to approximate its legislation to the European legislation, including environmental sphere; as for the water framework directive, the most important part is the strategic planning of the use of water resources in river basins. For the effective governance of water resources, we have evaluated the river Tana`s hydrological regime. Specifically, the average annual discharge, distribution within the year, the maximum and minimum flow, the solid sediment and etc. Also the impact of the natural and anthropogenic factors on the quantitative characteristics of the water flow. Water resources are estimated for individual sub-basins and quantitative characteristics of water for various sectors of water users (population, irrigation, energy) are identified. Such an approach will be the attempt to evaluate water resources and to optimize the resource distribution between the stakeholders in case of basin water governance.

საქართველო წყლის რესურსებით მდიდარი ქვეყანაა, მაგრამ მისი რესურსები არათანაბრადაა გადანაწილებული და გამოყენების მიმდინარე ტენდენციები გვაფიქრებინებს, რომწყლისრაოდენობა, ხარისხი და ხელმისაწვდომობა ახლო მომავალში ქვეყნის მდგრადი განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი კომპონენტი გახდება. ამასთან საქართველოში დღემდე არ არის დამკვიდრებული წყლის რესურსების სააუზო მართვის პრაქტიკა, საქართველოს წყლის რესურსების მართვაში არსებული პრობლემები მულტიდისციპლინურია და ეხება მთელ რიგ სექტორებს და დაინტერესებულმხარეებს. ევროკავშირსა და საქართველოს შორის გაფორმებული ასოცირების შესახებ შეთანხმების ფარგლებში, საქართველო ვალდებულია, მიუახლოვოს თავისი კანონმდებლობა ევროპულს მათ შორის გარემოს დაცვის სფეროში, ხოლო წყლის ჩარჩო დირექტივიდან უმთავრესია მდინარეთა აუზებში წყლის რესურსების გამოყენების სტრატეგიული დაგეგმვა. წყლის რესურსების ეფექტური მართვისათვის შეფასებული გვაქვს მდინარე ტანას ჰიდროლოგიური რეჟიმი. კერძოდ განხილულია საშუალო წლიური ხარჯები, ჩამოანდენის შიგაწლიური განაწილება, მაქსიმალური და მინიმალური ხარჯები, მყარი ნატანი და სხვა. ასევე წყლის რაოდენობრივ მახასიათებლებზე ბუნებრივი და ანტროპოგენური ფაქტორების ზეგავლენის მასშტაბები. წყლის რესურსების შეფასებულია ცალკეული ქვეაუზებისათვის და გაანგარიშებულია წყალმოხმხმარების სხვდასხვა სექტორისათვის (მოსახლეობა, ირიგაცია, ენერგეტიკა) წყლის რაოდენობრივი მახასიათებლები. ამგვარი მიდგომა წარმოადგენს ცდას აუზური მართვის შემთხვევაში შეფასდეს წყლის რესურსები და ოპტიმალურად მოხდეს მისი გადანაწილება წყალსამეურნეო კომპლექსის მონაწილეებს შორის.