გაეროს შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა უფლებების კონვენციის იმპლემენტაციის ჩავარდნის განმაპირობებელი ფაქტორები საქართველოში.

Abstract

Title of the paper: Main factors that cousing the failure of the Convention on the Rights of Persons with Disabilities (CRPD) in Georgia. The main objective of the paper is to identify the key factors that causing the failure of UNO convention on the rights of persons with disabilities in Georgia and exclude them from the agenda. In particular, the main task of the paper is to determine a role of the medical model of disability in the existing problem and verifying the basic hypothesis of the paper through the analysis of the European countries. The paper represents important facts, fundamental changes and documents about the issue on disability from the world perspective. For better analysis of the issue, there are represented main characteristics and development areas of the medical and social model of disability. Model analysis are very important, because the main purpose of the work is to understand the connection between the existing medical model and the failure of the UNO Convention. The next section of the paper represents the description of the situation in Georgia and the analysis of the convention on the rights of persons with disabilities: definitions, purpose, general principles and obligations of the states parties. In this section, there are represented the result of the interviews. The interviews conducted with the state representatives and nongovernmental organization, also with the representatives of disability community.

აღნიშნული ნაშრომის მთავარ მიზანს წარმოადგენს იმ ძირითადი ფაქტორების იდენტიფიცირება, რომელიც ხელს უშლის ქვეყანაში შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა საკითხების დღის წესრიგში დაყენებას და ასევე, განსაზღვრავს გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის მიერ მიღებული შშმ პირთა უფლებების კონვენციის ჩავარდნას. კერძოდ, ნაშრომის ძირითადი ამოცანაა დაადგინოს ქვეყანაში დამკვიდერებული შშმ პირთა შეფასების სამედიცინო მოდელის როლი არსებულ პრობლემაში და ევროპული ქვეყნების შემთხვევათა ანალიზის მეშვეობით მოახდინოს ნაშრომის ძირითადი ჰიპოთეზის ვერიფიცირება. ნაშრომში განხილულია მნიშნელოვანი ფაქტები და დოკუმენტები, რომელთა დახმარებითაც ძირეული ცვლილებები მოხდა შშმ პირთა პრობლემების აღქმასა და გააზრებაში. საკითხის უკეთ ანალიზისთვის წარმოდგენილია შშმ პირთა შეფასების სამედიცინო და სოციალური მოდელების ახსნა, მათი მახასიათებლები და განვითარების არეები. მოდელების ანალიზი მნიშვნელოვანია იმ თვალსაზრისით, რომ ნაშრომის მთავარი მიზანი არსებულ სამედიცინო მოდელსა და შშმ პირთა უფლებების კონვენციის ჩავარდნას შორის კავშირს ეხება. ასევე, მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნები სწორედ არსებული მიდგომებიდან გამომდინარე ავითარებენ შშმ პირთა პოლიტიკას და აყალიბებენ შესაბამის მახასიათებლებს. შემდეგი ნაწილი გადმოსცემს საქართველოში არსებული მდგომარეობის აღწერას და გაეროს შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა უფლებების კონვენციის ანალიზს, იმ ძირითადი ვალდებულებების განმარტებას, რომელიც ჩვენმა ქვეყანამ კონვენციის რატიფიცირების მომენტიდან აიღო.