ქართული ენის ფაქტორი ეთნიკურ უმცირესობათა სოციალიზაციის პროცესში

Abstract

The following Masters Thesis examines the role of the language into the thorough social integration for ethnic minorities. The aim of the research was to study linguistic competencies of Georgian citizens belonging to ethnic minorities and study language knowledge as a factor for their social integration process. Hence author studies the links between linguistic competencies of ethnic minorities and the ways they go through the social integration process. Also author studies the language as a factor in causing or resolving a conflict. There is discussed various theoretical approaches of conflictology, social integration, socialization, linguistics in the thesis. Also the author emphasizes the factors influencing persons’ intent to learn the language, influence of the language on a person’s social-cultural consciousness, phenomena of inventing the enemy from the person who speaks unfamiliar language and social stereotypes causing conflict between people speaking different languages. Alongside with the literature review the research includes historical overview, descriptive analysis of state policies and legislative framework. The second part of the work consist of empiric research analysis, discussing linguistic competences of Georgian citizens belonging to ethnic minorities, motivational and de-motivational factors to learn the language, types and forms of relations between ethnic Georgians and non-Georgians, typology of existing conflicts between them considering conflict sources (causes).

წინამდებარე სამაგისტრო ნაშრომში განხილულია ქართული ენის როლი ეთნიკურ უმცირესობათა სრულყოფილ საზოგადოებრივ ინტეგრაციაში. კვლევა მიზნად ისახავდა შეესწავლა საქართველოს მოქალაქე ეროვნული უმცირესობების ენობრივი კომპეტენციები და ქართული ენის ცოდნის ფაქტორი მათი სოციალიზაციის პროცესში. შესაბამისად, ავტორი იკვლევს კავშირებს ეთნიკურ უმცირესობათა ენობრივ კომპეტენციებსა და იმ გზებს შორის, რომელსაც ისინი გადიან საზოგადოებრივი ინტეგრაციის პროოცესში, ასევე, ზოგადად ენას, როგორც კონფლიქტის მოგვარების ან გამომწვევის ფაქტორს. ნაშრომში საუბარია სხვადასხვა თეორიულ მიდგომებზე, როგორც კონფლიქტოლოგიის, ისე სოციალური ინტეგრაციის, სოციალიზაციის და ენათმეცნიერების შესახებ. ასევე, ნაშრომში გამოკვეთილია ფაქტორები, რომლებიც გავლენას ახდენს ენის სწავლის მოთხოვნილების ფენომენზე, ენის გავლენას ინდივიდის სოციო-კულტურულ ცნობიერებაზე, უცხო ენაზე მოსაუბრე ადამიანისგან მტრის ხატის შექმნის ფენომენზე და იმ სოციალურ სტერეოტიპებზე, რომლებიც იწვევს კონფლიქტებს სხვადასხვა ენაზე მოსაუბრე ადამიანთა შორის. ლიტერატურის მიმოხილვასთან ერთად წინამდებარე კვლევა მოიცავს ისტორიულ მიმოხილვას, სახელმწიფო პოლიტიკის და საკანონმდებლო ჩარჩოს აღწერას. ტექსტის მეორე ნაწილში მოცემულია ემპირიული კვლევის შედეგების ანალიზი, სადაც განხილულია საქართველოს მოქალაქე ეთნიკური უმცირესობების ენობრივი კომპეტენციები და ენის შესწავლის ან არშესწავლის მოტივები, საქართველოს ეთნიკურად ქართველ და ეთნიკურად არაქართველ მოქალაქეთა ურთიერთობის ტიპები და ფორმები, მათ შორის არსებული კონფლიქტების ტიპოლოგია მისი წყაროების (გამომწვევი მიზეზების) მიხედვით.