დამამუშავებელი მრეწველობის განვითარების ტენდენციები საქართველოში და მისი მნიშვნელობა ქვეყნის ეკონომიკური მომავალის ფორმირებაში

Abstract

The main goal of every nation around the world is to achieve high economic growth rates and therefore, improve the socio-economic conditions of its people. History shows that in achieving this goal, crucial role has been played by structural economic transformation – a process that refers to the reallocation of economic activity across the broad sectors of agriculture, manufacturing and services. In this process, industrialization – the development of the manufacturing sector - has been of particular importance. Almost without exception, todays developed nations have achieved their status by transforming themselves from agrarian economies into manufacturing-based ones. Since 2003, Georgia has implemented many successful reforms and was hailed by the World Bank as the top reformer in the region. Even though 17 years have passed since the 2003 Rose Revolution, much of the problems still remain the same - economic growth, poverty alleviation and unemployment reduction are major challenges facing country’s economy today. This is due to that fact that most reforms during the past 2 decades were mainly geared toward improving the institutional environment, while industrialization, development of the manufacturing sector and technological upgrading have been largely ignored. In this context, the aim of this paper is to analyze the prospects of industrialization in Georgia. The paper analyses the past and present role of manufacturing in the economic growth and development and explores the theoretical and methodological aspects of forming the industrial policy. The dissertation offers in detail analysis of the manufacturing sector development trends in Georgia and unveils the impact of manufacturing on country’s economy today, as well as, its importance in forming Georgia’s prosperous future. As the outcome of the research, the paper suggests that the development of the manufacturing sector is of critical importance for Georgia. It is also clear that the country should reshape its economic policies in ways that favor manufacturing development. In this context, main problems hindering manufacturing sector development and challenges for industrial policy have been identified. Based on these problems, Georgia’s competitive advantages and international experience, the dissertation suggests the strategy for accelerating Georgia’ future economic growth and offers recommendations for manufacturing sector development.

მსოფლიოს ნებისმიერი სახელმწიფოს ძირითად ამოცანას ეკონომიკური ზრდის მაღალი ტემპის მიღწევა და შესაბამისად, მოსახლეობის სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობის გაუმჯობესება წარმოადგენს. ამ მიზნის მიღწევაში ოდითგანვე მნიშვნელოვან როლს თამაშობდა ქვეყნის სტრუქტურული ტრანსფორმაცია, როდესაც ინდუსტრიალიზაციის შედეგად ხდებოდა აგრარული ეკონომიკების გარდაქმნა და მუშახელის სოფლის მეურნეობიდან მაღალპროდუქტიულ დამამუშავებელი მრეწველობის დარგში გადანაცვლება. მიუხედავად იმისა, რომ 2003 წლის შემდეგ, საქართველოში განხორციელდა არაერთი მნიშვნელოვანი რეფორმა, სწრაფი ეკონომიკური ზრდა, უმუშევრობის დაძლევა და სიღარიბის აღმოფხვრა დღესაც რჩება ქვეყნის მთავარ გამოწვევებად. ეს იმიტომ, რომ ბოლოდროინდელი რეფორმები ძირითადად ემსახურებოდა ინსტიტუციური გარემოს გაუმჯობესებას და უგულებელყოფილი იყო ეკონომიკის სექტორული გადანაწილების, დამამუშავებელი მრეწველობის განვითარებისა და ტექნოლოგიური განახლების საკითხები. ამ ვითარების გათვალისწინებით, ნაშრომის მიზანია საქართველოს ინდუსტრიალიზაციის პერსპექტივების ანალიზი. ნაშრომში გაანალიზებულია დამამუშავებელი მრეწველობის განვითარების როლი ზოგადად ეკონომიკურ ზრდაში და განხილულია ინდუსტრიული პოლიტიკის თეორიულ-მეთოდოლოგიური საკითხები. ნაშრომში დეტალურადაა განხილული დამამუშავებელი მრეწველობის განვითარების ბოლოდროინდელი ტენდენციები საქართველოში, გამოვლენილია დარგის როგორც დღევანდელი გავლენა ქვეყნის ეკონომიკაზე და ისე მისი სამომავლო მნიშვნელობა ქვეყნის წინსვლის საქმეში. ნაშრომში გაკეთებულია დასკვნა, რომ დამამუშავებელი მრეწველობის დარგის განვითარებას და ახალი ინდუსტრიული პოლიტიკის ფორმირებას კრიტიკულ მნიშვნელობა აქვს საქართველოს ეკონომიკის სამომავლო ზრდისა და განვითარებისათვის. ამ მიზნით, ნაშრომში გამოვლენილია დამამუშავებელი მრეწველობის განვითარების ხელის შემშლელი ფაქტორები და ინდუსტრიული პოლიტიკის ძირითადი პრობლემები და შემოთავაზებულია ქვეყნის ინდუსტრიალიზაციისათვის საჭირო კონკრეტული ნაბიჯები საქართველოს კონკურენტულ უპირატესობებსა და საერთაშორისო გამოცდილებაზე დაყრდნობით.