ბახტაძე, ლელაცხადაძე, ქეთიქეთიცხადაძე2021-04-232021-04-232020https://openscience.ge/handle/1/2420In the PhD thesis we are covering the economic overview and analysis of Georgia in the years of 2003-2017, which is important in order to identify the necessary aspects for country’s economic development. As a result of global economic challenges and risks it is crucial to create, maintain and improve stable macroeconomic environment in Georgia. Number of European countries are facing problems that are associated with macroeconomic parameters such as high debt level or high debt budget deficits. Depending on the fact that the Georgian economy is fully integrated into the world economy, the world economic crisis is directly reflected on Georgia, which implies that the world’s reduced economic growth will result in reduced demand for Georgian products. The actuality of the issue is to highlight the currency volatilities that are due to the currency fluctuations, which generate an uncertainty in forecasting the amount of money received from abroad in Georgia. The study analyzes the factors of the exchange rate in different periods of time, reviews the fundamental factors of exchange rate in short and long term period of time. In the work, based on the analyzes of Georgian economic structure there is evaluated the impact of the foreign currency exchange rate on Georgian economy. In the framework of the dissertation, we have discovered the following findings: based on the generalization of the analysis of international exchange rate we have revealed the interaction of currency units and the reasons that cause the currency volatilities; the detailed research is given for the Georgia’s economic growth, trends, priority directions and the positive and negative aspects of the exchange rate impact on them; based on the international experience we have provided the dimensions, measuring methods, determinants and consequences of dollarization. Using the Vector Autoregression analysis (VAR) there is estimated the impact of nominal effective exchange rate on the Georgia’s gross domestic product (GDP), inflation and on real exchange rate; also, based on the impact of different countries’ currency changes on Georgian economy, recommendations have been given to regulate the problems arising from the fluctuations of Georgian national currency.სადისერტაციო ნაშრომში განხილულია 2003-2017 წლების საქართველოს ეკონომიკური მდგომარეობა; გამოვლენილია ვალუტის კურსის მნიშვნელობა; შეფასებულია ლარის კურსის ცვლილების რისკი და კურსის ცვალებადობისგან გამოწვეული რყევების შედეგები. გლობალური ეკონომიკის რთული მდგომარეობის ფონზე მნიშვნელოვანია საქართველოში სტაბილური მაკროეკონომიკური გარემოს შექმნა და გაუმჯობესება, ვინაიდან სწორედ მაკროეკონომიკურ პარამეტრებთან დაკავშირებული პრობლემების გამო, როგორიცაა მაღალი ვალის ან საბიუჯეტო დეფიციტის მაჩვენებელი, წარმოიშვა კრიზისი რიგ ევროპულ ქვეყანაში. საქართველოს ეკონომიკის მსოფლიო ეკონომიკასთან ინტეგრირებიდან გამომდინარე, მსოფლიო ეკონომიკური კრიზისი პირდაპირ აისახება საქართველოზე. საკითხის აქტუალურობას ხაზს უსვამს ვალუტის კურსის ცვალებადობისგან გამოწვეული რყევები, რომელიც წარმოქმნის განუსაზღვრელობას მომავალში საქართველოში უცხოეთიდან შემოსული თანხის პროგნოზირებაში. ნაშრომში გაანალიზებულია გაცვლით კურსზე მოქმედი ფაქტორები დროის სხვადასხვა ინტერვალში, განხილულია მოკლევადიანი, საშუალოვადიანი და გრძელვადიანი პერიოდების გაცვლითი კურსის განმსაზღვრელი ფუნდამენტური ფაქტორები და აღწერილია მოკლევადიან პერიოდში გაცვლითი კურსის მერყევი ხასიათი მაკროეკონომიკური დროითი მწკრივებისა და გაცვლითი კურსის მოძრაობას შორის ნებისმიერი კავშირის დადგენის მიზნით. დისერტაციის მეცნიერულ სიახლეს წარმოადგენს საერთაშორისო ვალუტის გაცვლითი კურსის სისტემური ანალიზის განზოგადებისა და ისტორიულ ჭრილში აღქმის საფუძველზე ვალუტის ერთეულების ურთიერთკავშირის და მათთან დაკავშირებული რყევების გამომწვევი მიზეზების გამოვლენა. დეტალურადაა გამოკვლეული საქართველოს ეკონომიკური ზრდის პოტენციალი, ტენდენციები, პრიორიტეტული მიმართულებები და მათზე გაცვლითი კურსის გავლენის დადებითი და უარყოფითი შედეგები. საერთაშორისო გამოცდილებაზე დაყრდნობით განხილულია დოლარიზაციის გამომწვევი ძირითადი მიზეზები, პრობლემები და მათი დაძლევის გზები. ვექტორული ავტორეგრესიის (VAR) ეკონომეტრიკული ანალიზის გამოყენებით შეფასებულია ნომინალური ეფექტური გაცვლითი კურსის გავლენა საქართველოს მთლიანი სამამულო პროდუქტის ზრდაზე, ინფლაციაზე და რეალურ სარგებლის განაკვეთზე. საქართველოს ეკონომიკაზე მსოფლიოში არსებული სხვადასხვა ვალუტის კურსის ცვლილებების გავლენის დადგენისა და კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით შემუშავებულია რეკომენდაციები ქართული ეროვნული ვალუტის რყევებისას წამოჭრილი პრობლემების თავიდან ასაცილებლად.kaExchange rateexchange rate volatilitycurrency riskdollarizationinflation targetingგაცვლითი კურსიდოლარიზაციავალუტის კურსის რყევავალუტის რისკიინფლაციის თარგეთირებასაერთაშორისო სავალუტო ბაზრის ზეგავლენა საქართველოს ეკონომიკაზეdoctoral thesis