შუშანიძე, ნონათავართქილაძე, მაიამაიათავართქილაძე2019-11-072019-11-072019https://openscience.ge/handle/1/410უძველესი ლაზიკის გაქრისტიანებულ ქალაქ ტრაპიზონში პირველივე საუკუნეებიდან დაიწყო მართლმადიდებლური ხელოვნების მეტად საინტერესო და განსხვავებული ისტორია. თურქეთის რესპუბლიკის ამ ისტორიულ ქალაქში დღემდე არსებობს მნიშვნელოვანი მართლმადიდებლური ხუროთმოძღვრული ძეგლები, რომლებიც თავისი არქიტექტურით, მხატვრობით, რელიეფით, ავლენს გვიან ბიზანტიური და განვითარებული და გვიან შუა საუკუნეების ქართული ხელოვნების სახასიათო თვისებებს, ადგილობრივ ტრაპიზონულ-კაპადოკიური გავლენით. ქ. ტრაპიზონში ფიქსირდება მართლმადიდებლური ხელოვნების რამდენიმე ხუროთმოძღვრული ძეგლი: მცირე აია-სოფია, სუმელას მონასტერი, წმ. გრიგოლ ნოსელის, წმ. ევგენიოსის, წმ. იოანე ნათლისმცემლის, წმ. ფილიპეს, წმ. ანას, წმ. ანდრიას ეკლესიები, რომლებიც ავლენს შუა და გვიანბიზანტიური ხელოვნების მნიშვნელოვან კულტურულ მემკვიდრეობას. სამაგისტრო ნაშრომის მიზანია ტრაპიზონის უკვლევი მართლმადიდებლური ხუროთმოძღვრული ძეგლების გაცნობა, აღწერა და შესწავლა რაც ხელს შეუწყობს დაკარგული ტერიტორიების ხელოვნების ისტორიის შესწავლის გააქტიურებას და მის დამკვიდრებას მსოფლიო და ქართულ მართლმადიდებლურ ხელოვნებაში. სამაგისტრო ნაშრომი აქტუალურია, რადგან თითოეული ძეგლი, რომელიც განხილულია ნაშრომში, მდებარეობს თურქეთის ტერიტორიაზე და ეს შესანიშნავი მართლმადიდებლური ხუროთმოძღვრული ძეგლები ყოველწლიურად ექცევა ისლამური სარწმუნოების გავლენის ქვეშ. სამაგისტრო ნაშრომი შესრულდა შესაბამისი ლიტერატურისა და წყაროების გაცნობით, დასახელებული ხუროთმოძღვრული ძეგლების რამდენჯერმე დათვალიერება-შესწავლით. ნაშრომი შედგება ექვსი თავისა და ილუსტრაცებისგან, გამოყენებული ლიტერატურის მითითებით.kaლაზიკის ისტორიატრაპიზონიფრესკული ხელოვნებამართლმდიდებლური ხელოვნება უძველესი ლაზიკის ქალაქ ტრაპიზონშიmaster thesis