გაცვლითი კურსის რეჟიმები და მათი მაკროეკონომიკური მნიშვნელობა

Abstract

The implications of exchange rate regimes choice on economic growth is one of the main topics for debate both in the academic world and for the policy makers. The problem is extremely actual taking into account that after more than four decades since the fall of the Bretton Woods fixed exchange rates there is a variety of exchange rate regimes at international level. There are different theoretical models that deal with the relationship between economic growth and exchange rate regime. Some of these models could be included in the Mundell-Fleming tradition and others in the ―new open economy macroeconomics‖ literature. There is observed and interpreted the Monetary Conditions Index (MCI) by central banks in the conduct of monetary policy. MCI have gained widespread use and It generalizes targetingmechanism to include effects of exchange rates on an open economy, and it serves as a model-based policy guide between formal model forecasts. In summary, the choice of exchange rate regime could affect the long-run behavior of the economy, influencing trends or cycles in important macroeconomic variables.But while both the theoretical and empirical literatures have attempted to identify the most appropriate regime by examining the effect of regime choice on various macroeconomic and financial variables, neither has been able to provide a conclusive answer.

ეკონომიკურ ზრდაზე შერჩეული გაცვლითი კურსის ზემოქმედების საკითხი განხილვის ერთერთი უმნიშვნელოვანეს საგანს წარმოადგენს როგორც აკადემიურ წრეებში, ასევე პოლიტიკის გამტარებლების მხრიდან. აღნიშნული საკითხი მეტად აქტუალურია თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ოთხ ათეულ წელზე მეტი გავიდა ფიქსირებული გაცვლითი კურსების ბრეტონვუდსის სისტემის დაშლის შემდეგ და საერთაშორისო დონეზე ამჟამად გაცვლითი კურსების არაერთი რეჟიმი არსებობს. შედეგად, ჩამოყალიბებულია განსხვავებული თეორიული მოდელები, რომლებიც განიხილავენ კავშირს ეკონომიკურ ზრდასა და გაცვლითი კურსის რეჟიმს შორის. ზოგიერთი მათგანი ეთანხმება მანდელ-ფლემინგის მიდგომას, ნაწილი კი ე.წ ახალ ღია ეკონომიკის მაკროეკონომიკურ მიდგომას. ნაშრომში განხილულია მონეტარული პოლიტიკის გატარებისთვის ეროვნული ბანკების მიერ შემუშავებული მონეტარული მდგომარეობის ინდექსი (Monetary Conditions Index). ის ფართოდ გამოიყენება და აფართოებს თარგეთირების მექანიზმს, ითვალისწინებს რა გაცვლითი კურსის ზემოქმედების ეფექტებს ღია ეკონომიკაზე და გამოიყენება როგორც გზამკვლევი მოდელზე დაფუძნებული პოლიტიკის კურსის წარმართვისათვის, სხვა ფორმალურ საპროგნოზო მოდელებთან ერთად. საბოლოოდ, შერჩეულმა გაცვლითი კურსის რეჟიმმა შესაძლოა ეკონომიკაზე ზეგავლენა მოახდინოს გრძელვადიან პერიოდში, რადგან მოქმედებს მნიშვნელოვანი მაკროეკონომიკური მაჩვენებლების ტრენდებსა და ციკლურ ნაწილებზე. მაგრამ, მიუხედავად ორივე სახის, როგორც თეორიული, ასევე ემპირიული ხასიათის კვლევებით მცდელობისა რომ გამოევლინათ ყველაზე მისაღები რეჟიმი, მისი ეფექტების გათვალისწინებით სხვადასხვა მაკროეკონომიკურ და ფინანსურ ცვლადებზე, ასეთი ჯერ ვერ გამოვლინდა.