გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების ქირურგიული მკურნალობის რესურსები საქართველო

Abstract

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის (ჯანმო-WHO) მონაცემებით, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები (CVD) წარმოადგენს მსოფლიოში სიკვდილიანობის ძირითად მიზეზს. მხოლოდ 2012 წელს დაახლოებით 17.5 მილიონი ადამიანი გარდაიცვალა გულსისხლძარღვთა დაავადებებით, რაც უტოლდება მსოფლიოში ყველა მიზეზით სიკვდილიანობის ერთ მესამედს, რაც წარმოადგენს გლობალური სიკვდილიანობის 31% -ს. გარდაცვლილთაგან 85% გამოწვეულია გულის შეტევითა და ინსულტით. CVD– ები წარმოადგენს გულისა და სისხლძარღვების ფუნქციის დარღვევების ჯგუფს, რომელიც მოიცავს გულის კორონარულ, ცერებროვასკულარულ, მაგისტრალურ და პერიფერიული სისხლძარღვების, ასევე გულის რევმატიულ პათოლოგიებს. 5 CVD დაავადებულიდან ოთხის სიკვდილი გამოწვეულია გულის შეტევითა და ინსულტით. ამ მაჩვენებლის შემთხვევათა ერთი მესამედი ნაადრევად ხდება 70 წლამდე ასაკის ადამიანებში. WHO-მონაცემებით CVD-ს მაღალი რისკის გამომწვევ მიზეზებს მიეკუთვნება თამბაქოს მოხმარება, არასწორი კვება, დაბალი ფიზიკური აქტივობა, ალკოჰოლის ჭარბად მოხმარება. ყოველივე აღნიშნული განაპირობებს წნევის მატებას, გლუკოზის შემცველობის მატებას, სისხლში ლიპიდების მატებას, ჭარბწონიანობას. გამომდინარე აქედან მატულობს გულსისხლძარღვთა სისტემის დაავადებების გართულებების რისკი, რადგან დატვირთვა ხდება გულის კუნთზე, მაგისტრალურ და პერიფერიულ სისხლძარღვებზე, ასევე ვითარდება ათეროკსლეროზული დაავადება და სხვა მრავალი სისხლძარღვოვანი პათოლოგიები. WHO-ს რეკომენდაციით თუკი მოსახლეობა დაიცავს ჯანმრთელობის დეტერმინანტებს, როგორიცაა ჯანსაღი კვება, თამბაქოს მოხმარების შემცირება, კარგი ფიზიკური აქტივობა, გართულებები გულ-სისხლძარღვთა სისტემის მხრივ მნიშვნელოვნად შემცირდება, რასაც ცხად ყოფს მაღალ განვითარებული ქვეყნების მიერ მოწოდებული სტატისტიკა.